Z wiekiem dzieci zaczynały rozumieć sens, cel i zawartość reklam oraz uczyły się nie ufać im. Nieufność również skorelowana jest z wiekiem (Bromboszcz E., 1993).
Tab. 3. Wiarygodność reklam telewizyjnych w opinii dzieci [Kossowski P., 1999, s.171].
Opinie dzieci na temat wiarygodności reklam telewizyjnych | Dzieci przedszkolne | Dzieci z klas
I-III |
Ogółem | |||
L=30 | % | L=75
|
% | L=105 | % | |
Reklamy nie zawsze mówią prawdę, czasami oszukują | 10 | 33,3 | 48
|
64,0 | 58 | 55,2 |
Reklamy zwykle kłamią | 6 | 20,0 | 20
|
26,6 | 26 | 24,8 |
Reklamy zawsze mówią prawdę | 14 | 46,7 | 7 | 9,4 | 21 | 20,0 |
Suma: | 30 | 75 | 105 | |||
Procent wskazań: | 100% | 100% | 100% |
Jak wynika z tabeli 3, bardziej bezkrytyczne są dzieci młodsze, 5-7 letnie – 46,7% przedszkolaków (14) zdecydowanie wierzy reklamom. Dzieci z klas szkolnych w 7 wypadkach (9,4%) zajmują również takie stanowisko i są to pierwszoklasiści.
Takie zróżnicowanie dowodzi istnienia związku pomiędzy stopniem zaufania do reklamy, zdolnością dostrzegania w przekazie perswazyjnego celu i intencji, a fazą rozwoju poznawczego. Na istnienie takiej zależności wskazywali Watiez i Rolad-Levy (Kossowski P., 1999, s.171).
Badania przeprowadzone przez Blatta, Spencera i Warda oparte na wywiadach z 67 dziećmi w wieku 5-12 lat, których celem było poznanie percepcji, osądów i wyjaśnień reklam, wskazały, że większość z nich wymieniła przynajmniej jedną reklamę nielubianą, a ponad połowa – dwie. Dzieci rzadko ustosunkowywały się do reklam żywności. Starsze lubiły oglądać samochody i napoje, np. ze względu na humor zawarty w obrazie lub przekazie słownym. Młodsze dzieci odpowiadały, że lubią reklamy, bo lubią dany produkt. Umiały wytłumaczyć, dlaczego lubią jedne reklamy, natomiast nie potrafiły powiedzieć, dlaczego innych nie lubią (Bromboszcz E., 1993).
Tab. 4. „Czy jest reklama, której nie lubisz?” [Kossowski P., 1999, s.179].
Czy jest reklama, której nie lubisz? | Dzieci
przedszkolne
|
Dzieci z klas I-III | Razem |
Jest reklama, której nie lubię |
8 |
46 |
54 |
Nie ma takiej reklamy, której nie lubię |
22 |
29 |
51 |
Suma: | 30 | 75 | 105 |
Dane przedstawione w tabeli 4., obrazują nam sporą różnicę pomiędzy odpowiedziami dzieci przedszkolnych i tych z klas I-III. Ponad 2/3 przedszkolaków nie podaje żadnej nielubianej reklamy, niejednokrotnie opowiadając, że lubi oglądać wszystkie. Spośród dzieci starszych 46 na 75 potrafi wymienić reklamę, której nie lubi. Widać tu wyraźny postęp w umiejętności dokonywania ocen, świadome zwracanie uwagi na cechy formalne przekazu (Kossowski P., 1999, s.179).